-
रोमन अंक
Contents hide
Roman Number रोमन अंक 1 ते 100
रोमन अंक हे एक विशीष्ट प्रकारचे संख्या लिखाणाचा एक प्रकार आहे, जो पूर्वी युरोपमध्ये संख्यालेखानासाठी कॅपिटल रोमन अक्षरे वापरली जात होती.1 साठी l , 5 साठी v आणि 10 साठी x ही अक्षरे संख्याचिन्हे म्हणून वापरली जात असत.
Roman Number रोमन अंक 1 ते 100
1 = I | 11 = XI | 21 = XXI | 31 = XXXI | 41 = XLI |
2 = II | 12 = XII | 22 = XXII | 32 = XXXII | 42 = XLII |
3 = III | 13 = XIII | 23 = XXIII | 33 = XXXIII | 43 = XLIII |
4 = IV | 14 = XIV | 24 = XXIV | 34 = XXXIV | 44 = XLIV |
5 = V | 15 = XV | 25 = XXV | 35 = XXXV | 45 = XLV |
6 = VI | 16 = XVI | 26 = XXVI | 36 = XXXVI | 46 = XLVI |
7 = VII | 17 = XVII | 27 = XXVII | 37 = XXXVII | 47 = XLVII |
8 = VIII | 18 = XVIII | 28 = XXVIII | 38 = XXXVIII | 48 = XLVIII |
9 = IX | 19 = XIX | 29 = XXIX | 39 = XXXIX | 49 = XLIX |
10 = X | 20 = XX | 30 = XXX | 40 = XL | 50 = L |
51 = LI | 61 = LXI | 71 = LXXI | 81 = LXXXI | 91 = XCI |
52 = LII | 62 = LXII | 72 = LXXII | 82 = LXXXII | 92 = XCII |
53 = LIII | 63 = LXIII | 73 = LXXIII | 83 = LXXXIII | 93 = XCIII |
54 = LIV | 64 = LXIV | 74 = LXXIV | 84 = LXXXIV | 94 = XCIV |
55 = LV | 65 = LXV | 75 = LXXV | 85 = LXXXV | 95 = XCV |
56 = LVI | 66 = LXVI | 76 = LXXVI | 86 = LXXXVI | 96 = XCVI |
57 = LVII | 67 = LXVII | 77 = LXXVII | 87 = LXXXVII | 97 = XCVII |
58 = LVIII | 68 = LXVIII | 78 = LXXVIII | 88 = LXXXVIII | 98 = XCVIII |
59 = LIX | 69 = LXIX | 79 = LXXIX | 89 = LXXXIX | 99 = XCIX |
60 = LX | 70 = LXX | 80 = LXXX | 90 = XC | 100 = C |
Roman Number रोमन अंक 1 ते 100
रोमन अंक लेखन पद्धतीत शून्यासाठी कोणतेही चिन्ह वापरले जात नव्हते.अंकांची किंमत स्थानाप्रमाणे बदलत नव्हती. रोमन संख्याचिन्हे लिहिण्यासाठी काही नियम तयार केलेले आहेत ते खालीलप्रमाणे.
-
नियम 1:
I व x यापैकी एखादे चिन्ह दोनदा किंवा तीनदा एकापुढे एक लिहिल्यास त्यांची बेरीज करून संख्या मिळतात.
उदा. 1 ) II = 1 + 1 = 2 2 ) XX = 10 + 10 = 20 3 ) III = 1 + 1 + 1 = 3
4 ) XXX = 10 + 10 + 10 = 30
- नियम 2:
I आणि x ही चिन्हे एकापुढे एक जास्तीत जास्त तीन वेळा लिहितात.
उदा. 1 ) XXX = 30 2 ) III = 3
-
नियम 3:
I किंवा v यापैकी एखादे चिन्ह मोठ्या संख्येच्या चिन्हाच्या उजवीकडे लिहिले, तर त्याची किंमत मोठ्या संख्येच्या चिन्हाच्या किंमतीत मिळवली जाते.
उदा. 1 ) VI = 5 + 1 = ६ 2 ) XV = 10 + 5 = 15 3 ) XII = 10 + 1 + 1 = 12
4 ) XVI = 10 + 5 + 1 = 16 5 ) LVI = 50 + 5 + 1 = 5
- नियम 4 :
I हे चिन्ह V किंवा x या चिन्हाच्या डावीकडे लिहिले तर त्याची किंमत V किंवा x च्या किमतीमधून वजा केली जाते. मात्र I हे चिन्ह V किंवा x च्या मागे एकापेक्षा जास्त वेळा लिहित नाहीत.
उदा. 1 ) IV = 5 – 1 = 4 2 ) IX = 10 – 1 = 9
14 व 19 या संख्या जरा वेगळा विचार करून लिहाव्या लागतात.
14 = 1 + 1 + 1 + 1; परंतु 1 साठी I हे चिन्ह जास्तीत जास्त तीन वेळाच वापरता येते,म्हणून 14 ही संख्या XIV (10 + 4 ) अशी लिहितात.तसेच 19 ही संख्या XIX (10 + 9 ) अशी लिहितात.
- अधिक माहितीसाठी
Roman Number रोमन अंक 1 ते 100
रोमन संख्याचिन्हे | I | V | X | L | C | D | M |
संख्या | 1 | 5 | 10 | 50 | 100 | 500 | 1000 |
हे सुद्धा वाचा : Square 1 ते 100 वर्ग संख्या